شناخت و عمل به امر به معروف و نهی از منکر بدون بهانه

امر به معروف و نهی از منکر رسالت عظیمی است که اگر قرار باشد اوامر الهی در یک جامعه پیاده شود باید ابتدا امر به معروف و نهی از منکر در آن جامعه احیا شود.در احادیث و آیات قرآن آمده است که اگر قرار است کسب و کارتان احیا شود و حلال باشد، اگر می‌خواهید روحیه تجاوز‌گری و زیاده‌خواهی کم شود و متجاوزان در جای خود بنشینند، اگر می‌خواهید دشمنانتان به شما گزندی نرسانند و در نهایت اگر می‌خواهید مملکتی امن و آباد داشته باشید همه اینها در سایه امر به معروف و نهی از منکر معنا پیدا می‌کند.
نکته ای که باید در این خصوص رعایت شود این است که هر فردی که اقدام به امر به معروف و نهی از منکر می‌کند باید خود عامل به معروف باشد و از منکرات پرهیز کند تا نفوذ کلام داشته باشد.یکی از مشکلات عمده در بحث امر به معروف و نهی از منکر شناخت کافی نداشتن به مبانی امر به معروف و نهی از منکر است.برخی‌ها نه تنها این مبانی را نمی‌شناسند بلکه در اهمیت دادن به درجه اولی و وسطی آن دچار اشتباه و خطا شده‌اند و به جای آنکه جلوی محرمات را بگیرند به ترک مکروهات روی آورده و یا به جای تشویق به واجبات بیشتر مستحبات را تبلیغ می‌کنند.علم شرط اساسی در اجرای دقیق این فریضه است.مراتب علمی و اجرایی این فریضه باید مدنظر باشد تا مبادا انجام دهندگان آن دچار خطا و کوتاهی شوند.جامعه‌ای که نتواند معروف و منکر خود را به معنای واقعی بشناسد حتما در انجام این فریضه دچار کاهلی شده و در بازدارندگی اعمال گناه و محرمات نیز راه را به خطا خواهند رفت.اگر انجام این فریضه شکل همگانی با شناخت و رسیدن به مرز حقیقی را داشته باشد به یقین جامعه از آلودگی‌ها مصون شده و ناپاکی‌ها نیز به سرعت از بین می‌رود.
اما عده ای اگر چه معروف و منکر را می شناسند اما از عمل به آن سر باز می زنند و به دنبال بهانه هستند تا این فریضه را ترک کنند.برخی بهانه‌جویی‌ها در این حوزه غیر‌قابل قبول و غیر‌منطقی است.عده‌ای مدعی هستند که گفتن آنها تاثیری در اصلاح جامعه و افراد ندارد در حالی که اگر تک تک ما تذکر و ارشاد را انجام دهیم با تکرار این تذکرات افراد و بدی‌های جامعه اصلاح شده و یک حرکت جمعی را شاهد خواهیم بود.هرگونه سلب مسئولیت در انجام امر به معروف و نهی از منکر اقدامی نامناسب است.ما اگر در قبال تک تک افراد جامعه احساس مسئولیت نکنیم در حقیقت دچار نوعی خود‌بینی در رفتار شده‌ایم در حالی که برخی از ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی نظیر بد‌حجابی و بی‌حجابی با تذکر و امر به معروف و نهی از منکر قابل اصلاح است.
رحمت عامه الهی شامل همه انسان ها می شود و رحمت خاص پروردگار فقط مخصوص بندگانی است که اهل اطاعت و بندگی هستند و دستورات او را کاملاً اجرا می کنند و دیگران را نیز به انجام وظایف ترغیب و از انجام محرمات تحذیر و نهی می کنند و در نتیجه نزد پروردگار عالم از ارج و قرب خاصی برخوردارند. اما کسانی که به این واجب الهی عمل
نمی‌کنند، از رحمت خاص الهی بی بهره هستند و غضب الهی را برای خود خریده اند. بدتر از این افراد کسانی هستند که به منکرات امر و از خوبی ها نهی می کنند، اینان منفورترین اعمال را انجام می دهند و نزد خدا مغضوبند.

————————————-

منبع: رسالت۲مهر۱۳۹۱

نویسنده: مرتضی قمری نیا