امام جمعه غرب تهران از اهمیت امر به معروف و نهی ازمنکر میگوید

خدای مهربان هم در برخی آیات قرآن، آن‌جایی که دیگر واقعا جایی برای هدایت نبود، آن‌جایی که تمام آیات و نشانه‌ها و معجزات را فرستاده بود و حجت را تمام کرده بود ولی باز توحید و معاد و ایمان در قلب انسان خانه نکرده بود، یعنی دقیقا همان‌جایی که صاعقه و سنگ و طوفان به عنوان عذاب نازل می‌شد می‌فرماید که آن‌ها مورد لعن قرار گرفتند.

اینجاست که در قرآن مجید می‌فرماید:

لُعِنَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِکَ بِمَا عَصَوا وَّکَانُواْ یَعْتَدُونَ/ کَانُواْ لاَ یَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنکَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا کَانُواْ یَفْعَلُونَ

از میان فرزندان اسرائیل آنان که کفر ورزیدند به زبان داوود و عیسى بن مریم مورد لعنت قرار گرفتند این [کیفر] به خاطر آن بود که عصیان ورزیده و [از فرمان خدا] تجاوز مى‏کردند/ [و] از کار زشتى که آن را مرتکب مى‏شدند یکدیگر را بازنمى‏داشتند راستى چه بد بود آنچه مى‏کردند.(مائده:۷۸-۷۹)

پیامبران قوم خود را مورد لعن قرار می‌دادند چون قوم دست از معصیت برنمی‌داشتند و دستور الهی را زیر پا می‌گذاشتند. این قوم مورد لعن پیامبر خویش قرار می‌گرفتند چون یکدیگر را از کار زشت خود بازنمی‌داشتند و این همان مطلبی است که صریحا در آیه ۷۹ سوره مائده مورد اشاره خداوند متعال قرار گرفته است.

قید”کانوا” که بر سر فعل مضارع آمده حکایت از این دارد که”نهی از منکر” در این جوامع ترک شده و به صورت یک فرهنگ و یا تعبیری سنت در آمده و مستمر بوده تا آن‌جا که منتج به یک جامعه منحط شده و مستحق لعن پیامبران که طبق برخی روایات این قوم به صورت”قرده” یا بوزینه و “خنزیر” در آمدند.

این تفصیل گفته شد تا اهمیت مسئله”امر به معروف” و “نهی از منکر” قدری روشن شود. ترک فریضه این دو مقوله بسیار مهم امروزه به عنوان یکی از شاخصه‌های انحطاط جوامع تعریف می‌شود و این مختص جامعه اسلامی نیست.

حالا شاید در یک جامعه غیر اسلامی جدیت قانون جای امر به معروف و نهی از منکر را بگیرد و از این رو به عنوان مثال شاهد نظام اداری سالم‌تری نسبت به برخی موارد باشیم اما آن‌چه که حیات دنیوی و اخروی یک جامعه انسانی را تضمین می‌کند طبق آیات و روایت همین دو مقوله امر به خوبی‌ها و نهی از زشتی‌هاست.

رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: پیوسته مردم در خیر و خوبی به سر می‌برند، مادامی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند و تعاون بر نیکی دارند، ولی اگر آن را ترک کنند، برکات از آنان سلب می‌شود و بعضی از آن‌ها بر بعض دیگر تسلط پیدا می‌کنند و نه در زمین و نه در آسمان، یاوری برای آنان نیست.

حال بنگریم و ببینیم که اگر در خیر و خوبی به سر نمی‌بریم، اگر هنوز که هنوز است مساله حجاب را نتوانسته‌ایم برای خودمان حل کنیم، سلامت اداری برایمان آرمان است، کمیت کجای کارمان لنگ می‌زند، اینکه خوبی و زشتی را نمی‌شناسیم تا بدان‌ها عمل کنیم! یا خیر و شر را می‌شناسیم و عمل نمی‌کنیم؟ حتی توصیه به انجام و نهی هم نمی‌کنیم یا … .

*حجت الاسلام دکتر یحیی صالح نیا، امام جمعه غرب تهران